Ile się czeka na wyniki z tomografu w polskich placówkach?

Tomografia komputerowa stanowi kluczowe narzędzie diagnostyczne, ale czas oczekiwania na wyniki tomografii komputerowej w polskich placówkach bywa znacznie zróżnicowany i wciąż stanowi realne wyzwanie dla pacjentów w kraju. Średni czas oczekiwania wynosi od kilkunastu do ponad stu dni w zależności od regionu, a systematyczne różnice regionalne są zauważalne od wielu lat [1][5].

Tomografia komputerowa: podstawa diagnostyki

Tomografia komputerowa (TK) to szybkie, nieinwazyjne i bezbolesne badanie wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie do precyzyjnej oceny narządów wewnętrznych pacjenta [4]. Procedura wykonywana jest na podstawie skierowania od lekarza i może zostać zrealizowana zarówno odpłatnie, jak i w ramach świadczeń refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia [1][2]. Główne wskazania medyczne obejmują urazy, choroby onkologiczne, neurologiczne, wady wrodzone oraz schorzenia zapalne [4].

Jak długo czeka się na tomografię komputerową?

Średni czas oczekiwania na tomografię komputerową w Polsce wynosi od 18 do nawet 141 dni, a warianty te są ściśle zależne od położenia geograficznego oraz poziomu organizacji danej placówki [1][5]. Najkrótsze terminy odnotowuje się w województwach takich jak opolskie, gdzie na badanie czeka się średnio 20 dni. Najdłużej czekają pacjenci w województwie zachodniopomorskim – tam średni termin wynosi aż 141 dni [1].

W Warszawie, mimo największej liczby pracowni TK, średni czas oczekiwania wynosi 33–63 dni, a liczba pacjentów oczekujących przekracza 200 osób [3][4]. W mniejszych miejscowościach również występują znaczące różnice: na przykład w Myślenicach czeka się około 18 dni (210 osób oczekujących), natomiast w Bydgoszczy terminy wahają się od 41 do 109 dni, przy liczbie oczekujących od 46 do 386 osób w zależności od placówki [2][5].

Od czego zależy czas oczekiwania na wyniki tomografii?

Czas oczekiwania na wyniki tomografii komputerowej podlega wielu czynnikom. Przede wszystkim kluczowe znaczenie mają liczba dostępnych aparatów TK w regionie, liczba wykwalifikowanych operatorów oraz system organizacji pracy i przyjęcie skutecznych rozwiązań zarządzania kolejkami [1][5].

Nie bez znaczenia pozostaje sposób funkcjonowania systemu rejestracji i przyznawania terminów. Zdarza się, że w regionach o większej liczbie pracowni, a niewydolnej organizacji opieki zdrowotnej, czas oczekiwania paradoksalnie bywa dłuższy od regionów o mniejszej liczbie placówek, ale efektywniejszych pod względem zarządzania [1].

Proces realizacji badania obejmuje przyjęcie skierowania, rejestrację pacjenta, wykonanie TK, opracowanie wyników przez radiologa oraz przekazanie wyniku lekarzowi kierującemu [2]. W tym łańcuchu każdy dodatkowy etap – np. oczekiwanie na opis czy przekazanie dokumentacji – również wpływa na ostateczną datę udostępnienia wyniku pacjentowi.

Aktualne trendy i działania w kierunku skrócenia czasu oczekiwania

Obecnie polski system opieki zdrowotnej podejmuje szereg działań mających na celu optymalizację czasu oczekiwania na tomografię komputerową. Zalicza się do nich rozbudowa infrastruktury sprzętowej, zatrudnianie dodatkowego personelu oraz wdrażanie efektywniejszych systemów zarządzania zapisami [1].

Na bieżąco aktualizowane są również publiczne rejestry z danymi dotyczącymi liczby oczekujących, średnim czasem oczekiwania oraz dostępnością wolnych terminów w poszczególnych placówkach [2][3]. Dzięki temu pacjenci mogą monitorować terminy i podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące wyboru lokalizacji oraz oczekiwania na badanie TK.

Podsumowanie i perspektywy

Podsumowując, czas oczekiwania na wyniki tomografii komputerowej w Polsce jest wysoce zróżnicowany regionalnie. Najkrótsze terminy nie przekraczają 20 dni, najdłuższe sięgają nawet 141 dni, przy czym w dużych miastach i wysoce zurbanizowanych regionach ruch pacjentów i dostępność pracowni przekładają się na czas rzędu 1–2 miesięcy [1][3][4][5]. Dodatkowe działania systemowe mające na celu ułatwienie pacjentom dostępu do badań oraz przyspieszenie wydawania wyników mogą w najbliższych latach pozytywnie przełożyć się na skracanie oczekiwań w kluczowych regionach kraju. Jednak obecnie duże dysproporcje utrzymują się i stanowią istotny aspekt planowania procesu diagnostycznego.

Źródła:

• [1] https://www.znanylekarz.pl/blog/tomografia-komputerowa-na-nfz
• [2] https://terminyleczenia.nfz.gov.pl/?search=true&Case=2&ServiceName=tomografia&State=06&Locality=&Provider=&Place=&Street=
• [3] https://terminyleczenia.nfz.gov.pl/?page=4&search=true&case=1&servicename=tomografia+komputerowa&state=07&locality=warszawa
• [4] https://tomografia.nafundusz.pl/warszawa/
• [5] https://bydgoszcz.gdzienajszybciej.pl/tomografia-komputerowa/