Audiometria tonalna to podstawowe subiektywne badanie słuchu, które pozwala określić próg słyszalności dźwięków o różnych częstotliwościach [1][2][4]. Badanie przeprowadzane jest w gabinecie laryngologa lub audiologa w specjalnie przygotowanych warunkach i trwa około 15 minut [1]. Wyniki dostępne są natychmiast po zakończeniu testu, co umożliwia szybką diagnozę stanu słuchu pacjenta.
Przygotowanie do badania audiometrii tonalnej
Audiometria tonalna wymaga odpowiedniego przygotowania zarówno ze strony gabinetu medycznego, jak i pacjenta. Badanie wykonywane jest w specjalnym, wyciszonym pomieszczeniu z kabiną ciszy, które eliminuje wpływ zewnętrznych dźwięków na wyniki [1][2][4].
Gabinet wyposażony jest w profesjonalny audiometr – generator dźwięku, który produkuje tony o precyzyjnie określonych parametrach. Pacjent otrzymuje nauszne słuchawki audiometryczne lub wkładki douszne, które zapewniają dokładne przekazanie sygnału dźwiękowego do badanego ucha [1][4].
Kluczowym elementem jest system sygnalizacji, składający się z przycisku, który pacjent trzyma w ręce. To urządzenie służy do komunikacji z osobą prowadzącą badanie i sygnalizowania momentu usłyszenia dźwięku [1][2][4].
Przebieg badania audiometrycznego
Procedura audiometrii tonalnej przebiega według ustalonego protokołu medycznego. Pacjent zajmuje miejsce w kabinie ciszy i nausza specjalne słuchawki audiometryczne. Badanie przeprowadzane jest dla każdego ucha osobno, co pozwala na wykrycie asymetrii ubytków słuchu [1][2].
Do jednego ucha podawany jest dźwięk o określonej częstotliwości i natężeniu, które stopniowo zmienia się w dół. Pacjent ma za zadanie nacisnąć przycisk w momencie, gdy usłyszy dany ton [1][2]. Ten proces jest powtarzany dla różnych częstotliwości w zakresie od 250 Hz do 8000 Hz [2].
Standardowe częstotliwości badane podczas audiometrii tonalnej to: 250, 500, 1000, 2000, 4000, 8000 Hz [2]. Każda z tych częstotliwości odpowiada za ocenę różnych aspektów słyszenia – od niskich tonów odpowiedzialnych za percepcję mowy, po wysokie częstotliwości istotne dla rozumienia dźwięków otoczenia.
Badanie jest całkowicie nieinwazyjne i bezbolesne. Pacjent nie odczuwa żadnego dyskomfortu, a jedynym wymaganym od niego działaniem jest koncentracja i sygnalizowanie usłyszanych dźwięków [4].
Interpretacja wyników audiometrii
Wyniki audiometrii tonalnej przedstawiane są w formie audiogramu – wykresu graficznego, gdzie na osi poziomej zaznaczone są częstotliwości, a na osi pionowej progi słyszalności wyrażone w decybelach (dB) [1][4].
Poziom natężenia dźwięku mierzony jest w decybelach, aby precyzyjnie określić próg słyszalności dla każdej badanej częstotliwości [1][2][4]. Audiogram pozwala specjaliście na dokładną analizę profilu słyszenia pacjenta i identyfikację obszarów, w których występują deficyty.
Interpretacja wyników umożliwia wykrycie różnych typów ubytków słuchu, w tym przewodzeniowych i odbiorczych. Ubytki przewodzeniowe związane są z problemami w uchu zewnętrznym lub środkowym, podczas gdy ubytki odbiorcze dotyczą uszkodzeń ucha wewnętrznego lub nerwu słuchowego [1][4].
Wyniki audiometrii stanowią podstawę do planowania dalszej diagnostyki audiologicznej lub laryngologicznej. W zależności od stwierdzonych nieprawidłowości, lekarz może zalecić dodatkowe badania lub rozpoczęcie odpowiedniej terapii [1][4].
Zastosowania kliniczne audiometrii tonalnej
Audiometria tonalna ma szerokie zastosowanie w medycynie jako podstawowa metoda diagnostyki słuchu. Badanie wykonywane jest na zlecenie laryngologa lub audiologa w przypadku podejrzeń o ubytek słuchu, problemów z rozumieniem mowy czy innych dolegliwości związanych ze słuchem [4].
W medycynie pracy audiometria tonalna odgrywa szczególnie ważną rolę. Badanie wykonywane jest u osób narażonych zawodowo na hałas, jako element profilaktyki i wczesnego wykrywania uszkodzeń słuchu związanych z ekspozycją na szkodliwe czynniki środowiska pracy [4].
Regularne monitorowanie stanu słuchu za pomocą audiometrii tonalnej pozwala na śledzenie postępu ewentualnych ubytków oraz ocenę skuteczności prowadzonej terapii. Badanie umożliwia również planowanie rehabilitacji słuchu i dobór odpowiednich aparatów słuchowych [3][4].
Audiometria służy jako podstawa do dalszej diagnostyki w przypadkach wymagających bardziej szczegółowej oceny funkcji słuchowych. Wyniki testu pomagają lekarzowi w podjęciu decyzji o konieczności wykonania dodatkowych badań audiologicznych lub wdrożenia odpowiedniego leczenia [3][4].
Znaczenie badania w diagnostyce laryngologicznej
Audiometria tonalna stanowi fundament współczesnej diagnostyki słuchu w gabinecie laryngologa. Umożliwia określenie zakresu słyszenia oraz precyzyjną diagnozę rodzaju i stopnia ubytku słuchu, co jest niezbędne do wdrożenia właściwej terapii [3][4].
Szybkość otrzymania wyników – dostępnych natychmiast po zakończeniu 15-minutowego badania – pozwala na podjęcie błyskawicznych decyzji terapeutycznych podczas tej samej wizyty u specjalisty [1]. Dzięki temu pacjent nie musi oczekiwać na kolejną wizytę, aby poznać stan swojego słuchu.
Badanie pozwala na wykrycie wczesnych stadiów ubytków słuchu, które mogą być niezauważalne w codziennym funkcjonowaniu pacjenta. Wczesna diagnoza znacząco zwiększa skuteczność leczenia i może zapobiec progresji uszkodzeń słuchowych [3][4].
Audiometria tonalna jest również narzędziem kontrolnym w trakcie leczenia, pozwalającym na obiektywną ocenę skuteczności zastosowanej terapii. Regularne badania kontrolne umożliwiają modyfikację leczenia i optymalizację wyników terapeutycznych [3][4].
Źródła:
[1] https://www.audika.pl/blog/audiometria-tonalna
[2] https://centramedycznemedyceusz.pl/blog/550-na-czym-polega-audiometria-kiedy-wykonac-badanie
[3] https://www.audioservice.com/pl-pl/local-content/pl-pl/blog/audiometria-tonalna-co-to-jest/
[4] https://medhouse.pl/audiometria/
CentrumLaryngologiczne.pl to czołowy polski portal medyczny poświęcony zdrowiu górnych dróg oddechowych. Specjalizujemy się w przekazywaniu rzetelnej wiedzy laryngologicznej w przystępnej formie, łącząc najnowsze osiągnięcia nauki z praktycznymi potrzebami pacjentów.