Audiometria tonalna to precyzyjne, nieinwazyjne badanie słuchu, które pozwala określić, jak dobrze dana osoba słyszy dźwięki o różnej częstotliwości oraz natężeniu [1][2][3]. Stanowi kluczowe narzędzie w diagnostyce zaburzeń słuchu oraz monitorowania zdrowia słuchowego [2][4].
Na czym polega audiometria tonalna?
Badanie audiometryczne polega na wyznaczeniu progu słyszalności, czyli najniższego natężenia dźwięku, które pacjent potrafi rozpoznać na danej częstotliwości [1][3]. Do przeprowadzenia testu wykorzystywane są specjalistyczne słuchawki lub wkładki douszne (przewodnictwo powietrzne) oraz urządzenia przy kości czaszki (przewodnictwo kostne) [1][3]. Test przeprowadza się osobno dla każdego ucha, a całe badanie odbywa się w kabinie ciszy, która eliminuje dźwięki z otoczenia, zapewniając precyzję pomiaru [4].
W trakcie audiometrii tonalnej audiometr generuje dźwięki o zdefiniowanych częstotliwościach i natężeniach. Pacjent sygnalizuje reakcję (na przykład poprzez wciśnięcie przycisku) w momencie usłyszenia dźwięku, co pozwala określić próg słyszalności dla każdej z testowanych częstotliwości [1][3][4]. Typowe zakresy to od 250 Hz do 8000 Hz, obejmujące kluczowe częstotliwości ważne dla słyszenia mowy oraz otoczenia [1].
Co ocenia audiometria tonalna?
Wyniki badania są prezentowane na dedykowanym wykresie zwanym audiogramem [3][4]. Audiogram ilustruje progi słyszenia w decybelach (dB) względem badanych częstotliwości (Hz) i pozwala dokładnie określić, czy oraz w jakim stopniu występuje niedosłuch [3][4].
Audiometria tonalna jest wykorzystywana do rozpoznania rodzaju oraz nasilenia zaburzeń słuchu. Pozwala ona także różnicować typy niedosłuchu, określając czy problem dotyczy przewodzenia powietrznego (ucho zewnętrzne lub środkowe), czy kostnego (ucho wewnętrzne) [3]. Dzięki temu możliwe jest nie tylko wykrycie ubytku słuchu, ale również wstępna ocena jego przyczyny [4].
Kiedy i dlaczego warto wykonać audiometrię tonalną?
Kluczowym powodem wykonania audiometrii tonalnej jest wczesne wykrycie ubytku słuchu oraz określenie ich charakteru i głębokości [4]. To badanie zaleca się osobom zgłaszającym trudności w odbiorze mowy, podejrzenie niedosłuchu, a także w ramach profilaktyki – zwłaszcza u osób narażonych zawodowo na hałas lub z objawami schorzeń usznych [2][4]. Badanie jest również pomocne przy kwalifikacji do dalszych badań, leczenia lub doboru aparatów słuchowych [2][4].
Warto je przeprowadzać regularnie w przypadku występowania czynników ryzyka pogorszenia słuchu oraz monitorować zmiany w przypadku już zdiagnozowanych problemów [4]. Audiometria tonalna trwa zazwyczaj około 15 minut, co czyni ją wygodną i nieobciążającą procedurą diagnostyczną [4].
Znaczenie wyniku audiometrii tonalnej
Otrzymany audiogram umożliwia precyzyjną ocenę zdolności słuchowych pacjenta, pokazując które częstotliwości są słyszalne lepiej, a które gorzej [3][4]. Pozwala również określić stopień ubytku słuchu (np. łagodny, umiarkowany, głęboki), co stanowi niezbędną informację do dalszego postępowania diagnostycznego i terapeutycznego [3][4].
Dzięki audiometrii tonalnej można monitorować efekty leczenia lub rehabilitacji słuchu, a także oceniać skuteczność stosowanych aparatów słuchowych czy innych interwencji medycznych [2][4].
Podstawowe zagadnienia audiometrii tonalnej
W audiometrii tonalnej wykorzystuje się pojęcia takie jak próg słyszalności, audiogram, przewodnictwo powietrzne i kostne, a także podstawowe jednostki pomiaru – Hz dla częstotliwości i dB dla natężenia dźwięku. Zrozumienie tych pojęć ułatwia interpretację wyników oraz komunikację z lekarzem lub protetykiem słuchu [1][3][4].
Zakres częstotliwości obejmowanych przez audiometrię tonalną – od 250 Hz do 8000 Hz – pokrywa się z najważniejszymi dźwiękami mowy oraz środowiska akustycznego [1]. Pozwala to wykryć zarówno precyzyjne ubytki słuchu, jak i ogólne zaburzenia w odbiorze dźwięków.
Podsumowanie
Audiometria tonalna to niezastąpione, szybkie i precyzyjne badanie słuchu, umożliwiające wykrycie, ocenę oraz różnicowanie ubytków słuchu [1][2][3][4]. Dzięki prostocie wykonania, szerokiemu wachlarzowi zastosowań diagnostycznych i znaczeniu klinicznemu powinna być zalecana każdej osobie z podejrzeniem niedosłuchu lub narażonej na pogorszenie słuchu. Wynik audiometrii stanowi podstawę dla dalszej diagnostyki oraz planowania skutecznej terapii.
Źródła:
- [1] https://centramedycznemedyceusz.pl/blog/550-na-czym-polega-audiometria-kiedy-wykonac-badanie
- [2] https://www.audioservice.com/pl-pl/local-content/pl-pl/blog/audiometria-tonalna-co-to-jest/
- [3] https://fonetika.pl/badania-sluchu/audiometria-tonalna/
- [4] https://www.audika.pl/blog/audiometria-tonalna
CentrumLaryngologiczne.pl to czołowy polski portal medyczny poświęcony zdrowiu górnych dróg oddechowych. Specjalizujemy się w przekazywaniu rzetelnej wiedzy laryngologicznej w przystępnej formie, łącząc najnowsze osiągnięcia nauki z praktycznymi potrzebami pacjentów.