Audiometria impedancyjna u dzieci specyfika badania w praktyce

Audiometria impedancyjna u dzieci to jedno z najważniejszych narzędzi diagnostycznych w otolaryngologii pediatrycznej. Pozwala szybko, bezboleśnie i bez udziału aktywnej współpracy malucha ocenić funkcjonowanie ucha środkowego oraz wykryć zmiany mogące prowadzić do niedosłuchu przewodzeniowego czy nawracających infekcji uszu już u noworodków oraz dzieci w każdym wieku[1][3][4].

Istota audiometrii impedancyjnej

Audiometria impedancyjna mierzy opór (impedancję) ucha środkowego, czyli reakcję układu przewodzącego obejmującego błonę bębenkową, łańcuch kosteczek słuchowych i jamę bębenkową na zmiany ciśnienia i dźwięku[1][4]. Stanowi podstawę diagnostyki otolaryngologicznej dzieci, szczególnie w przesiewowych badaniach słuchu noworodków oraz przedszkolaków[1][3][4].

Badanie wykorzystuje tympanometr, który za pomocą sondy wprowadzonej do przewodu słuchowego emituje czyste tony o różnych częstotliwościach oraz zmienia ciśnienie powietrza przy jednoczesnym pomiarze reakcji błony bębenkowej[1][2][5]. Wszystkie dane są analizowane przez specjalistę w czasie rzeczywistym.

Elementy audiometrii impedancyjnej

Audiometria impedancyjna obejmuje trzy podstawowe pomiary: tympanometrię, pomiar odruchu mięśnia strzemiączkowego oraz test drożności trąbki słuchowej (Eustachiusza)[1][2].

Tympanometria ocenia ruchomość błony bębenkowej w odpowiedzi na zmiany ciśnienia oraz sygnały dźwiękowe. Wyniki prezentowane są w postaci tympanogramu, który umożliwia klasyfikację funkcji ucha środkowego do typu A (norma), B (całkowita niedrożność, obecność płynu) lub C (częściowa niedrożność: podciśnienie w jamie bębenkowej)[4].

Pomiar odruchu mięśnia strzemiączkowego pozwala ocenić mechanizm ochronny ucha przed zbyt głośnymi dźwiękami oraz stopień jego aktywności na czterech częstotliwościach: 500 Hz, 1 kHz, 2 kHz i 4 kHz[4].

Test drożności trąbki słuchowej bada zdolność prawidłowego przewietrzania i wyrównywania ciśnienia w uchu środkowym, co ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania wysiękom oraz infekcjom przewodów słuchowych[1][2].

Przebieg badania u dzieci

Badanie audiometrii impedancyjnej trwa krótko – zazwyczaj kilka minut, co zwiększa jego dostępność w praktyce pediatrycznej i umożliwia powszechne wykorzystanie w diagnostyce przesiewowej dzieci i noworodków[3]. Cechą kluczową jest nieinwazyjność oraz całkowity brak dyskomfortu; nie wymaga również aktywnej współpracy dziecka, więc może być wykonywane podczas snu[1][3][4].

Ze względu na dużą ruchliwość najmłodszych pacjentów, specyfika audiometrii impedancyjnej u dzieci zakłada badanie w stanie spoczynku, a personel medyczny jest wyszkolony w jego szybkim i skutecznym przeprowadzeniu nawet u niemowląt[3][4].

Do wnętrza ucha dziecka aplikuje się jednorazową sondę. Sonda posiada mikrofon i słuchawkę. Urządzenie automatycznie emituje odpowiednie dźwięki i zmienia ciśnienie, rejestrując reakcję błony bębenkowej oraz ew. obecność odruchu strzemiączkowego[1][2][5].

Znaczenie diagnostyczne i interpretacja wyników

Audiometria impedancyjna pełni kluczową rolę w diagnostyce przewodzeniowego niedosłuchu, nawracających infekcji czy wykrywaniu wad rozwojowych ucha środkowego u dzieci[4]. Wyniki badania korelują ze stanem zapalnym, obecnością płynu w uchu środkowym, niedrożnością trąbki Eustachiusza czy uszkodzeniem struktur mechanicznych ucha[1][4][5].

Wyraźny podział wyników tympanometrii – typ A, B i C – pozwala lekarzom na szybkie ukierunkowanie dalszego postępowania diagnostycznego lub terapeutycznego. Typ B wskazuje na znaczącą niedrożność (np. płyn w uchu środkowym), natomiast typ C sugeruje częściową dysfunkcję drożności trąbki słuchowej[4].

Pomiar odruchu mięśnia strzemiączkowego dostarcza danych o czynności ochronnej ucha oraz pozwala zidentyfikować dodatkowe zaburzenia w przewodnictwie dźwięków przez układ kosteczek[4].

Test drożności trąbki Eustachiusza ujawnia możliwość upośledzenia wentylacji jamy bębenkowej i jest niezbędny przy diagnostyce przewlekłych oraz nawrotowych stanów zapalnych u dzieci[1][2].

Podsumowanie: Specyfika badania w praktyce

Audiometria impedancyjna jest szybkim, nieinwazyjnym i powtarzalnym badaniem, które z powodzeniem wykonuje się już u najmłodszych dzieci. Kluczowe są: krótki czas trwania, bezbolesność oraz brak konieczności współpracy pacjenta[1][3][4]. Pozwala uzyskać kompleksowy obraz funkcji ucha środkowego, wspiera wczesną diagnostykę zaburzeń słuchu oraz jest niezastąpiona w praktyce pediatrycznej i audiologicznej.

Wdrożenie audiometrii impedancyjnej do powszechnego stosowania przesiewowego istotnie skraca czas rozpoznania infekcji czy niedosłuchu i pozwala wcześnie rozpocząć właściwe leczenie u dzieci w każdym wieku[3][4].

Źródła:

• [1] https://poradniarozwinskrzydla.pl/badania-sluchu-1/audiometria-impedancyjna/
• [2] https://twojsluch.com.pl/audiometria-impedancyjna-co-warto-wiedziec-od-wygladu-badania-po-interpretacje-wynikow/
• [3] https://fundacjahearme.pl/o-sluchu/badania-sluchu/
• [4] https://fonetika.pl/badania-sluchu/audiometria-impedancyjna/
• [5] http://ptnzs.org.pl/audiofonologia/AUDIOFONOLOGIA_TOM_XVII_2000/art8.pdf