Czy płukanie uszu może być bolesne? To jedno z najczęściej zadawanych pytań przez osoby, które mają styczność z zabiegiem usuwania czopów woskowinowych oraz innych zanieczyszczeń z przewodu słuchowego. Płukanie uszu to powszechnie wykonywana procedura zarówno w warunkach domowych, jak i w gabinetach lekarskich, zalecana w przypadku takich objawów jak pogorszenie słuchu, uczucie zatkania, ból czy świąd ucha[2][3]. Poniżej wyjaśniamy, kiedy płukanie uszu może wywołać dolegliwości bólowe oraz jak ich uniknąć.
Na czym polega płukanie uszu?
Płukanie uszu to zabieg mający na celu usunięcie czopu woskowinowego, zanieczyszczeń lub resztek wydzieliny z przewodu słuchowego[2][3]. Czop woskowinowy powstaje najczęściej z nadmiaru woskowiny, obumarłego naskórka lub po przebytej infekcji[2][3]. Wskazaniem do płukania są dolegliwości takie jak pogorszenie słuchu, ból, swędzenie, uczucie pełności czy dzwonienie w uchu[2][3].
Prawidłowo wykonany zabieg polega na wprowadzeniu do ucha strumienia wody pod odpowiednim ciśnieniem, dzięki czemu zalegająca wydzielina zostaje rozmiękczona i wypłukana[2][3]. Po zabiegu często stosuje się krople do uszu w celu podtrzymania odpowiedniego pH, przyspieszenia gojenia i ograniczenia ryzyka infekcji[3].
Czy płukanie uszu może być bolesne?
Płukanie uszu może powodować ból lub dyskomfort – szczególnie jeśli wykonywane jest niewłaściwie lub przy zwiększonej wrażliwości przewodu słuchowego[3]. Najczęściej nieprzyjemne odczucia wynikają z podrażnienia delikatnych ścian kanału słuchowego przez strumień wody lub niewłaściwego ciśnienia[3]. U niektórych osób ból może być powikłaniem obecności mikrouszkodzeń, infekcji albo nawet perforacji błony bębenkowej[3].
Dane wskazują, że większość powikłań po płukaniu uszu ma łagodny charakter, a poważniejsze komplikacje, takie jak perforacja błony bębenkowej są bardzo rzadkie, pod warunkiem że zabieg wykonuje specjalista[3]. W przypadku osób z uszkodzoną błoną bębenkową ryzyko wystąpienia bólu oraz infekcji istotnie rośnie[3].
Mechanizmy powstawania bólu podczas płukania uszu
Ból podczas płukania uszu ma kilka mechanizmów powstawania. Przede wszystkim jest to skutek podrażnienia lub mikrourazów skóry przewodu słuchowego przez działanie strumienia wody[3]. Również kontakt chłodnej lub zbyt gorącej cieczy z błoną bębenkową może być źródłem bólu oraz uczucia dyskomfortu.
Innym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu bólu są wcześniejsze stany zapalne lub obecność perforacji błony bębenkowej – powikłania takie jak zawroty głowy, szumy czy ostre bóle występują wówczas częściej[3].
Jak zminimalizować ryzyko bólu i powikłań po płukaniu uszu?
Zdecydowanie najważniejsze jest, aby płukanie uszu wykonywać u wykwalifikowanego laryngologa. Specjalista potrafi dostosować ciśnienie strumienia oraz technikę do indywidualnych warunków anatomicznych pacjenta i ocenić przeciwwskazania[2][3]. Samodzielne płukanie uszu, zwłaszcza bez doświadczenia, może wiązać się z większym ryzykiem powikłań, takich jak ból, podrażnienie czy nawet uszkodzenie błony bębenkowej.
Po zabiegu wskazane jest użycie kropli do uszu, które pomagają utrzymać odpowiednie środowisko w przewodzie słuchowym, przeciwdziałają rozwojowi infekcji i przyspieszają gojenie się ewentualnych mikrouszkodzeń[3].
Czynniki sprzyjające powstawaniu czopów woskowinowych i konieczność płukania uszu
Do głównych czynników prowadzących do powstawania czopów woskowinowych należą: nadmierna produkcja woskowiny, zwężenie kanału słuchowego, obecność zmian dermatologicznych, przebyte infekcje czy urazy mechaniczne[2]. Znaczenie mają także nawyki, takie jak częste używanie patyczków do uszu, wkładek dousznych oraz słuchawek dokanałowych, a także regularne moczenie uszu span style=”font-weight:bold;”>[2].
Objawy związane z nagromadzeniem czopu to najczęściej stopniowe pogorszenie słuchu, świąd, uczucie zatkania lub szumy uszne, które stanowią główne wskazanie do płukania uszu[2][3].
Podsumowanie
Płukanie uszu, choć generalnie bezpieczne, niesie pewne ryzyko bólu lub dyskomfortu, szczególnie jeśli zabieg jest wykonany nieprawidłowo lub u osób z predyspozycjami do powikłań[3]. Najbardziej skutecznym sposobem minimalizacji ryzyka jest powierzenie procedury doświadczonemu laryngologowi oraz stosowanie zaleconych po zabiegu kropli do uszu[2][3]. Ścisłe przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i odpowiednia higiena przewodu słuchowego znacząco ograniczają możliwość bolesnych powikłań.
Źródła:
- https://diag.pl/pacjent/artykuly/zatkane-ucho-przyczyny-objawy-oraz-domowe-sposoby-na-zatkane-uszy/
- https://apteline.pl/artykuly/plukanie-uszu-w-domu-czy-u-lekarza-na-czym-polega-zabieg-plukania-ucha
- https://www.cmpromed.pl/jak-w-rzeczywistosci-wyglada-plukanie-uszu-u-laryngologa/
- https://receptomat.pl/post/bu/bol-ucha-a-zatoki
CentrumLaryngologiczne.pl to czołowy polski portal medyczny poświęcony zdrowiu górnych dróg oddechowych. Specjalizujemy się w przekazywaniu rzetelnej wiedzy laryngologicznej w przystępnej formie, łącząc najnowsze osiągnięcia nauki z praktycznymi potrzebami pacjentów.