Audiometria tonalna to najważniejsze badanie słuchu wykorzystywane we współczesnej diagnostyce. Umożliwia precyzyjne określenie zdolności słyszenia wybranych częstotliwości oraz natężenia dźwięku, co przekłada się na rzeczywistą ocenę słuchu pacjenta. To dzięki niej można wykryć nawet niewielkie zaburzenia słuchu, ustalić ich rodzaj i stopień oraz dobrać skuteczną metodę leczenia bądź rehabilitacji.
Na czym polega audiometria tonalna?
Audiometria tonalna jest procedurą diagnostyczną, podczas której badany zostaje poddany serii dźwięków o różnych częstotliwościach i natężeniach. Od głębokich tonów w zakresie 125 Hz aż po bardzo wysokie sięgające nawet 8000 Hz, a niekiedy 12 000 Hz. Zadaniem osoby badanej jest sygnalizowanie usłyszenia każdego dźwięku poprzez naciśnięcie przycisku.
Badanie przeprowadzane jest w specjalnie przygotowanym, wyciszonym pomieszczeniu, aby warunki akustyczne były optymalne i nie zakłócały wyniku. Badany otrzymuje słuchawki, przez które kolejno emitowane są tony o dokładnie kontrolowanym natężeniu – mierzone w decybelach. 0 dB stanowi próg słyszenia prawidłowo funkcjonującego ucha.
Jak wygląda proces badania?
W pierwszej kolejności pacjent wchodzi do kabiny ciszy i zakłada profesjonalne słuchawki audiometryczne. Następnie osoba wykonująca badanie instruuje pacjenta, w jaki sposób reagować na usłyszane dźwięki. Audiometr – główne urządzenie badawcze – generuje tony o ścisle określonym natężeniu i częstotliwości, które docierają do uszu osoby badanej właśnie przez słuchawki.
Gdy pacjent usłyszy dźwięk, sygnalizuje to za pomocą przycisku. Każda reakcja rejestruje moment, gdy dany dźwięk staje się możliwy do rozpoznania. Badanie przeprowadzane jest zarówno dla każdego ucha oddzielnie, jak i na różnych typach przewodnictwa dźwięku: powietrznym oraz kostnym.
Cały proces trwa średnio około 15 minut, jednak precyzja i dokładna kalibracja sprzętu zapewniają wiarygodność uzyskanych wyników. Po zakończeniu audiometrii tworzony jest audiogram – graficzne przedstawienie progu słyszalności na poszczególnych częstotliwościach.
Przewodnictwo powietrzne i kostne – dwa mechanizmy badania
W audiometrii tonalnej testuje się dwa typy przewodnictwa dźwięku. Przewodnictwo powietrzne polega na przekazywaniu fali dźwiękowej przez strukturę ucha zewnętrznego i środkowego. Natomiast przewodnictwo kostne testowane jest poprzez drgania mechaniczne przekazywane bezpośrednio do kości czaszki, dzięki czemu można wykryć wiele rodzajów uszkodzeń drogi słuchowej.
Porównanie tych dwóch typów pozwala określić, w którym miejscu toru słuchowego występuje główny problem – czy dotyczy on ucha zewnętrznego, środkowego czy już wewnętrznych struktur narządu słuchu. Dzięki temu badanie jest szczególnie cenne pod kątem wyboru skutecznej terapii i monitorowania postępów leczenia.
Zakres i znaczenie audiometrii tonalnej
Audiometria tonalna to podstawowe narzędzie do oceny funkcjonalności słuchu zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Właściwe wykonanie testu pozwala ustalić tak zwany próg słyszenia na każdej analizowanej częstotliwości i odpowiednio zmierzyć stopień ubytku słuchu. Wyniki obrazowane są na audiogramie, który staje się punktem wyjścia do dalszej diagnostyki lub wdrażania rozwiązań protetycznych.
Badanie umożliwia również pełną ocenę jakości słyszenia na całym badanym zakresie częstotliwości, wykrycie wczesnych nieprawidłowości zanim pojawią się poważne objawy, a także monitorowanie skuteczności leczenia lub używania aparatów słuchowych.
Kiedy warto wykonać audiometrię tonalną?
Audiometrię tonalną powinno się wykonać w przypadku podejrzenia obniżenia sprawności słuchu lub w ramach regularnych kontroli profilaktycznych. Badanie zalecane jest osobom narażonym na hałas, osobom, które zauważyły u siebie objawy pogorszenia słuchu, a także pacjentom po przebytych infekcjach, urazach lub jako kontrola po zastosowanych terapiach.
To również niezbędny element diagnostyki u dzieci z trudnościami w rozwoju mowy i komunikacji oraz osób w wieku podeszłym, u których pogorszenie słuchu wpływa na jakość życia i bezpieczeństwo.
Podsumowanie – najważniejsze zalety badania
Audiometria tonalna wyróżnia się precyzją, nieinwazyjnością oraz szerokim zastosowaniem diagnostycznym. Pozwala na skuteczną ocenę zdolności słyszenia, wstępną klasyfikację ewentualnego ubytku i szybkie wdrożenie odpowiednich działań leczniczych. Ze względu na prostotę wykonania oraz wiarygodność wyników, stanowi standardową procedurę w nowoczesnej otolaryngologii i protetyce słuchu.
CentrumLaryngologiczne.pl to czołowy polski portal medyczny poświęcony zdrowiu górnych dróg oddechowych. Specjalizujemy się w przekazywaniu rzetelnej wiedzy laryngologicznej w przystępnej formie, łącząc najnowsze osiągnięcia nauki z praktycznymi potrzebami pacjentów.